«Μόνο στην πρόοδο, στον μετασχηματισμό και στην αλλαγή –όλως περιέργως–
υπάρχει αληθινή σιγουριά.»
Anne Morrow Lindbergh, 1906-2001
Aμερικανίδα συγγραφέας και πιλότος
“ Είτε έτσι, είτε αλλιώς -είτε η πανδημία αρχίσει να υποχωρεί άμεσα είτε όχι, είτε ο τρόπος αντιμετώπισης της διεθνώς κριθεί τελικώς από την Ιστορία ως επιτυχής ή ανεπιτυχής… – , πλέον ο τρόπος που θα παράγουμε και ο τρόπος που θα καταναλώνουμε στο άμεσο μέλλον, το μοντέλο παραγωγής και κατανάλωσης μας συνολικά δηλαδή σε παγκόσμια κλίμακα, θα αλλάξει ριζικά.
Το θέλουμε ή όχι…
“ Για Μια Νέα Οικονομική και Βιομηχανική Πολιτική ”
Πέραν από την ίδια την πανδημία, ο τρόπος που αντέδρασαν έως εδώ οι διάφορες οικονομίες και κοινωνίες (λιγότερο ή περισσότερο αποτελεσματικά…) έχουν πλέον ανεπίστρεπτα αλλάξει την πορεία της πραγματικότητας, όχι μόνον περιστασιακά αλλά και μακρόπνοα…
Κι ας μην γίνεται αυτό ακόμα ορατό από τους περισσότερους.
Όποιος νομίζει πως πλέον είναι δυνατόν «να επιστρέψουμε στο χθες», γελιέται βαθιά και μακάρι γρήγορα να ξεφύγει από αυτήν την ψευδαίσθηση, για το καλό του…
Βαθιές δομικές και μη- αναστρέψιμες αλλαγές έχουν ήδη τροχιοδρομηθεί παντού, σε όλα τα επίπεδα, οδηγώντας στον «νέο κόσμο» που θα προκύψει άμεσα, έναν «νέο κόσμο» γεμάτο νέες προκλήσεις, αρνητικές αλλά και θετικές.
Σε αυτό τον «νέο κόσμο» πολλές διαστάσεις θα έχουν εντελώς διαφορετική σημασία και βαρύτητα από αυτήν που τους δίναμε έως σήμερα. Στην θέση του μεγέθους του οργανισμού, των τζίρων του και της μαζικής ποσότητας της παραγωγής του ως των βασικών εκφράσεων της οικονομικής δύναμης του θα μπει η έννοια της προσαρμοστικότητας του: Αυτό θα είναι το νέο «κλειδί» της δύναμης, χωρίς αυτήν τίποτα…
Στην ιεραρχία των «οικονομικών αρετών», την θέση της «πολυτέλειας» θα την λάβει η «ασφάλεια», της «μαζικότητας» η «ακρίβεια», της «ποικιλίας» η «εμπιστοσύνη»…
«Άλλος» θα είναι και ο εργαζόμενος του κοντινού αύριο: Αναγκαστικά, πιο γρήγορος και ανοικτός στην αλλαγή, πιο ικανός στην αφομοίωση νέων ασφαλέστερων, «ανέπαφων» και απο-υλοποιημένων μεθόδων εργασίας…
«Άλλος» και ο αναγκαίος αυριανός πολίτης: λιγότερο ενθουσιώδης και παρορμητικός, περισσότερο ψύχραιμος και ρεαλιστής…
Κατά τα φαινόμενα πολλά πράγματα θα χρειαστεί να τα δούμε με «νέα μάτια»:
Πράγματα που έως εχθές τα υποεκτιμούσαμε -για παράδειγμα, τους γρήγορους ρυθμούς ανάπτυξης της διεθνούς οικονομίας μέσα στην «ανάλγητη» παγκοσμιοποίηση…- θα τα νοσταλγήσουμε και πράγματα που σχετικώς εύκολα αποθεώναμε θα τα αποκαθηλώσουμε οριστικά (το γρήγορο και βραχύπνοο κέρδος, την επιφανειακή επιχειρηματικότητα, τον ξερόλα «ειδικό», τον καταφερτζή και ημι-ερασιτέχνη παραγωγό που ήξερε να κονομάει τσακ-μπαμ…).
Κατά κάποιον τρόπο αυτό που ζούμε μοιάζει με μια εκρηκτική μετάβαση από την εφηβεία στην ενηλικίωση του πλανήτη μας, σε όλες τις χώρες, σε όλα τα επίπεδα και διαστάσεις του.
Από όλους μας θα απαιτηθεί η ικανότητα να βρίσκουμε όλο και πιο αποτελεσματικούς και αξιόπιστους τρόπους να απαντάμε στα παλιά και στα νέα προβλήματα που θα έχουμε μπροστά μας. Το ίδιο ακριβώς για να το πούμε με πιο σύντομη διατύπωση, από όλους μας θα απαιτηθεί ισχυρή καινοτομική ικανότητα.
Και στην πηγή αυτής της καινοτομικότητας όλοι μας θα κριθούμε, (ως εργαζόμενοι, πολίτες, καταναλωτές, οικογενειάρχες…) στην ετοιμότητα μας να διαχειριστούμε αυτήν την συνολική αλλαγή: Με νέα στρατηγική οπτική, με αποτελεσματικότερη τεχνολογία και πιο συνετή διαχείριση των πόρων μας…
Μπροστά μας λοιπόν βρίσκεται ένας «νέος κόσμος», μια αναπόφευκτη μετάβαση, ένα πέρασμα γεμάτο απειλές και ευκαιρίες … ”
*** Ο Δρ. Χάρης Βλάδος είναι Λέκτορας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, στο αντικείμενο των «Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων», στο τμήμα Οικονομικών Επιστημών (Τέως Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Ανάπτυξης) και Συντονιστής Βιομηχανικής Πολιτικής στην ΝΔ (Τομέας Οικονομίας και Ανάπτυξης)