Μερικά σύντομα και ανάκατα σχόλια για τον πρώτο γύρο των πολυσυζητημένων Γαλλικών Προεδρικών εκλογών, που έγιναν αιτία για συζήτηση και πρωτοσέλιδα σχεδόν σε όλο τον κόσμο:
– Ήταν εκλογές εκπλήξεων υπό την έννοια ότι πρώτη φορά εδώ και 40 τόσα χρόνια ανεξάρτητος υποψήφος κερδίζει τον Α γυρο και πιθανότατα θα εκλεγεί στο Β γύρο. Το πώς θα λειτουργήσει αυτό σε επίπεδο διακυβέρνησης, δεδομένου ότι δεν εχει κόμμα πίσω του και σε ποιους εν τέλει κυριως θα στηριχτει, μένει να φανεί στην πράξη. Μεγάλο ενδιαφέρον θα έχουν οι βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου που θα διαμορφώσουν τους κοινοβουλευτικούς συσχετισμούς. Εκει η Δεξιά έχει πεδίο δόξης λαμπρό.
– Η άνοδος της Λεπέν ήταν μικρότερη από όσο είχε εκτιμηθεί. Στις ιδανικότερες για αυτην συνθήκες (Μπρέξιτ, Τραμπ, άνοδος ευρωσκεπτικισμού, επιθέσεις τζιχαντιστών κλπ) η άνοδός της σε σχεση με το 2012 ήταν μόλις 3,5%. Είναι σαφές ότι το κύμα αντισυστημικού ριζοσπαστισμού εκφράστηκε πολύ πιο έντονα από τον Μελανσόν. Και δημοσκοπικά, όποιος παρατηρούσε τις τάσεις, η άνοδος του Μελανσόν έπληττε ξεκάθαρα τη Λεπέν. Στο χρονοδιάγραμμα της εκλογικής τάσης, οι πορείες τους ήταν αντιστρόφως ανάλογες.
– Οι δημοσκοπήσεις στη Γαλλία έδωσαν ρέστα. Οι εκτιμήσεις τους επιβεβαιώθηκαν στο εκατοστό. Γενικά οι Γάλλοι έχουν εξαιρετική σχολή δημοσκόπων. Να επαναλάβουμε, με την ευκαιρία, ότι σε αντίθεση με την κρατούσα αντίληψη, οι δημοσκοπήσεις δεν έπεσαν έξω ούτε στο Μπρέξιτ ουτε στις ΗΠΑ. Αλλά ειδικά στη Γαλλία έδωσαν ρέστα. Να πούμε επίσης ότι οι πρώτες εκτιμήσεις που βγήκαν χθες δεν ήταν βάσει έξιτ πολλ, αλλα βάσει πραγματικών δεδομένων, από τα πρώτα 200 ψηφοδέλτια επιλεγμένων τμημάτων σε όλη την επικράτεια.
– Αυτό που απέτυχε παταγωδώς σε αυτές τις εκλογές ήταν το σύστημα αναδειξης υποψηφίων προέδρων. Δύο κόμματα έκαναν ανοιχτή διαδικασία, οι δεξιοί Ρεπουμπλικάνοι και οι Σοσιαλστές. Ο Φιγιόν άφησε για πρώτη φορα τη Δεξιά εκτός Β γύρου, οι δε σοσιαλιστές υπέστησαν τη μεγαλύτερη ηττα της ιστοριας τους.
Δεν μπορεί κανείς εύκολα να ισχυριστεί ότι το σύστημα της ανοιχτής διαδικασίας είναι κατ’ ανάγκη λάθος, υπάρχουν και πετυχημένα παραδείγματα της συγκεκριμένης διαδικασίας, αλλά η αστοχία αυτή θα πρέπει να επισημανθεί.
Ειδικά για τους Ρεπουμπλικανούς που ειναι ένα σκορποχώρι που κάθε 2-3 χρονα αλλάζει όνομα και δεν δημιούργησε ποτέ σοβαρές και στέρεες δομές, η αδυναμία, λόγω ελλειψης σχετικής διαδικασίας, να αντικαταστήσουν τον Φιγιόν όταν ξέσπασε το σκάνδαλο με τις αργομισθίες, απεδείχθη καθοριστική.
– Τελος, η πρωτιά και διαφαινόμενη νίκη του Μακρόν είναι μια βαθιά ανάσα για την ΕΕ, αλλά είναι μόνο αυτό. Μια βαθιά ανάσα και τίποτα παραπάνω. Όπως και οι υπόλοιπες εκλογές που ακολούθησαν το Μπρέξιτ, σε Ισπανία, Αυστρία, Ολλανδια, Γαλλία, έδειξαν τις αντοχές της ΕΕ και όσων συμβόλισε. Αλλά τα προβλήματα δεν λύθηκαν.
Αν η νικη Μακρόν θεωρηθεί το χαλί κατω από το οποίο θα χωθούν τα προβλήματα θα είναι τεράστιο σφάλμα.
Πρέπει να γίνουν πολλά και πρέπει να είναι και προς τις δυο κατευθυνσεις.
Και της “περισσότερη Ευρώπης” σε ό,τι αφορά ζητήματα συντονισμού στον οικονομικό τομέα, την ασφάλεια, τη διαχείριση μεταναστευτικού-ροσφυγικού, κλπ, αλλά και “λιγότερης Ευρώπης” σε ό,τι αφορά τις κανονιστικές αρμοδιότητες της ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας.
Εκεί χρειάζεται “λιγότερη Ευρώπη” και μεγαλύτερη αποκέντρωση.
Τη δοσολογία και τις προτεραιότητες να τις συζητήσουμε, αλλα είναι βεβαιο ότι το πράγμα θελει αλλαγές.
Αν δεν αλλάξει, θα βουλιάξει, που έλεγε και μια ψυχή.
