λίγο παρακάτω τα άπαντα

Σαν σήμερα 1974 Η ιστορική σύσκεψη των Πολιτικών υπό τον Φαίδωνα Γκιζίκη όπου αποφασίζεται η άμεση ανάθεση της Πρωθυπουργίας στον Κωνσταντινο Καραμανλη μετά από πρόταση του Ευάγγελου Αβέρωφ-Τοσίτσα

Σαν σήμερα 1975 Τηλεοπτικό μήνυμα του Πρωθυπουργού Κωνσταντινου Καραμανλη με αφορμή τη συμπλήρωση ενός χρόνου από την πτώση της Δικτατορίας των Συνταγματαρχών και από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας

Σαν σήμερα 1976 Συγκέντρωση στη ΧΑΝΘ για την επέτειο των δύο χρόνων από τη Μεταπολίτευση. Ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης Μιχάλης Παπαδόπουλος εκφωνεί ομιλία

τα άπαντα

Πριν τον 19ο Αιώνα

776 π.Χ. Αρχίζουν στην Ολυμπία οι πρώτοι Ολυμπιακοί Αγώνες.
1757 Πέθανε ο Ιταλός συνθέτης, Ντομένικο Σκαρλάτι.

Στον 19ο Αιώνα

1821 Οι Έλληνες, με επικεφαλής τον πρίγκιπα Αλέξανδρο Καντακουζηνό, καταλαμβάνουν τη Μονεμβασιά. Είναι το πρώτο κάστρο που πέφτει στα χέρια των επαναστατών.
1833 Με βασιλικό διάταγμα, η Εκκλησία της Ελλάδος ανακηρύσσεται αυτοκέφαλη και υπάγεται στο κράτος. Η μονομερής αυτή ενέργεια δεν αναγνωρίζεται από το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως.
1875 Πεθαίνει ο Ισαάκ Σίνγκερ, αμερικανοεβραίος εφευρέτης της ραπτομηχανής, την οποία παρουσίασε το 1851, εγκαινιάζοντας τη μέθοδο της σταυροβελονιάς. (Γεν. 27/10/1811)
1888 Γεννιέται ο Αμερικανός μυθιστοριογράφος Ρέιμοντ Τσάντλερ, δημιουργός του ντετέκτιβ Φίλιπ Μάρλοου.
1888 Ο Τζον Ντάνλοπ λαμβάνει δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για το ελαστικό τροχοφόρου.
1892 Γεννήθηκε ο Πέτρος Πετρίδης, έλληνας συνθέτης, από τους πρωτεργάτες της «Εθνικής Σχολής». (Θαν. 1977)
1892 Γεννήθηκε ο αυτοκράτορας της Αιθιοπίας, Χαϊλέ Σελασιέ.

Στο πρώτο τέταρτο του 20ου Αιώνα

1903 Η εταιρεία Ford πουλά στο Ντιτρόιτ το πρώτο της αυτοκίνητο, το μοντέλο Α, το οποίο κοστίζει 850 δολάρια κι αναπτύσσει τελική ταχύτητα 48 χλμ. / ώρα. Σχεδιαστής του είναι ο Χένρι Φορντ.
1905 Γεννιέται ο Σοβιετικός αεροναυπηγός Αρτιόμ Μικογιάν, σχεδιαστής, μεταξύ άλλων, των αεροσκαφών τύπου MIG. Ανάμεσα στις πολλές του διακρίσεις, ο Μικογιάν τιμήθηκε δύο φορές με τον τίτλο του «Ήρωα της Σοβιετικής Ένωσης» καθώς και με το Βραβείο Στάλιν (Κρατικό Βραβείο). Αναδείχθηκε 6 φορές βουλευτής του Ανώτατου Σοβιέτ της ΕΣΣΔ.
1908 Ξεσπά η επανάσταση των Νεότουρκων στην οθωμανική αυτοκρατορία. Η επανάσταση των Νεότουρκων πρόβαλλε αρχικά μια σειρά αιτημάτων αστικών μεταρρυθμίσεων και εκσυγχρονισμού, περιορισμού της απολυταρχίας, κοκ. Ως τέτοια αντιμετωπίστηκε ευνοϊκά από την οικονομική και πολιτική ηγεσία, τόσο της μητροπολιτικής Ελλάδας, όσο και των Ελλήνων της Τουρκίας. Ωστόσο, το πραγματικό πρόσωπο του νέου καθεστώτος δεν άργησε να φανεί πίσω από το αρχικό προσωπείο των μερικών μεταρρυθμίσεων. Οι εργατικές και αγροτικές κινητοποιήσεις που διεκδίκησαν την επέκταση των κοινωνικών αλλαγών και προς τα κατώτερα λαϊκά στρώματα κατεστάλησαν βίαια από τον στρατό. Στο εθνικό ζήτημα, οι Νεότουρκοι έδωσαν ειδικό βάρος στην καλλιέργεια και έμφαση μιας τουρκικής εθνικής ταυτότητας, κηρύσσοντας μεν επισήμως την τυπική ισότητα για όλους –ανεξαρτήτως εθνότητας- μπροστά στο νόμο, στην ουσία όμως αρνούμενοι πως υπάρχει εθνικό ζήτημα στην Τουρκία, επιδιώκοντας σε μια πορεία να αφομοιώσουν με την βία τις μειονότητες. Η τουρκική αστική τάξη διεκδικούσε το έθνος-κράτος της.
1911 Η Κωνσταντινούπολη ερημώνει μετά από τεράστια πυρκαγιά. Στάχτη γίνονται 7.000 σπίτια.
1912 Επιστρέφει στην Αθήνα ο Κωνσταντίνος Τσικλητήρας μετά τις επιτυχίες του στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Στοκχόλμης και στους διεθνείς αγώνες του Βερολίνου και αποβιβάζεται στο σιδηροδρομικό σταθμό Πελοποννήσου, όπου ο λαός του επιφυλάσσει ενθουσιώδη υποδοχή.
1912 Γεννήθηκε ο M. H. Abrams. Διαπρεπής κριτικός, ιστορικός και θεωρητικός της λογοτεχνίας ο M. H. Abrams διετέλεσε καθηγητής αγγλικής λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Cornell των ΗΠΑ. Είναι κυρίως γνωστός ως συγγραφέας των βιβλίων “The milk of paradise” και “Natural Supernaturalism” και ως επιμελητής της έκδοσης “English romantic poets”. Τιμήθηκε με το βραβείο Christian Gauss το 1954 για το βιβλίο του “Ο καθρέφτης και το φως” (“The mirror and the lamp”), την εμβληματική μελέτη για τον ρομαντισμό που κυκλοφορεί σε επανέκδοση από τις Εκδόσεις Κριτική σε μετάφραση του Άρη Μπερλή
1914 Η Αυστροουγγαρία αποστέλλει τελεσίγραφο στη Σερβία, μετά τη δολοφονία του αρχιδούκα της Αυστρίας διαδόχου Φερδινάρδου από Σέρβο, αξιώνοντας αποζημιώσεις. Η μεταξύ τους διαμάχη θα οδηγήσει στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
1919 Πεθαίνει εξόριστος στη Σκόπελο, ο Σπυρίδων Λάμπρος, ιστορικός, συγγραφέας, καθηγητής Πανεπιστημίου στη Φιλοσοφική Σχολή και Πρωθυπουργός της Ελλάδος κατά το διάστημα 1916-1917.

Στο δεύτερο τέταρτο του 20ου Αιώνα

1926 Η εταιρεία “Φοξ Φιλμ” αγοράζει τα δικαιώματα από τη “Μουβιτάουν” για να μπορεί να εγγράφει ήχο στις κινηματογραφικές ταινίες.
1929 Η φασιστική κυβέρνηση Μουσολίνι απαγορεύει τη χρήση ξένων λέξεων στην Ιταλία. Πρώτο θύμα το ποδόσφαιρο, του οποίου η ορολογία εξιταλίζεται.
1930 Στην Ιταλία, 2.500 είναι οι νεκροί και 4.250 οι τραυματίες από τον καταστροφικό σεισμό που πλήττει την περιοχή της Νάπολης και της Απουλίας.
1936 Η κυβέρνηση του Λαϊκού Μετώπου στη Γαλλία απαγορεύει την εξαγωγή όπλων κ.α. πολεμικού υλικού προς την Δημοκρατική Ισπανία, που μάχεται κατά του Φράνκο.
1943 Λήγουν στο Καρπενήσι οι εργασίες του παιδαγωγικού συνεδρίου που άρχισε στις 20/7 με τη συμμετοχή 300 εκπαιδευτικών από τη Στερεά Ελλάδα.

Στο τρίτο τέταρτο του 20ου Αιώνα

1951 Πεθαίνει ο Φιλίπ Πεταίν, Γάλλος στρατάρχης, ήρωας του Α΄Παγκοσμίου πολέμου, Πρωθυπουργός της Γαλλίας, αρχηγός της κυβέρνησης του Vichy & αμφιλεγόμενος μέχρι προδοσίας, λόγω της συνεργασίας του με τους Γερμανούς ναζί.
1952 Πραξικόπημα στην Αίγυπτο. Ομάδα νεαρών αξιωματικών στρατού και αεροπορίας καταλαμβάνουν το Κάιρο και μεγάλες πόλεις. Τρεις ημέρες αργότερα το πραξικόπημα χαρακτηρίζεται επανάσταση, (Ιουλιανή επανάσταση), και ο βασιλιάς Φαρούκ θα υποχρεωθεί σε παραίτηση υπέρ του διαδόχου και θα εγκαταλείψει την Αίγυπτο.
1952 Τίθεται σε ισχύ, η Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα (ΕΚΑΧ), προδρομική μορφή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
1953 Αρχίζει η δίκη του συλληφθέντος κομμουνιστή Νίκου Πλουμπίδη και των συνεργατών του στο Στρατοδικείο Αθηνών. Θα εκτελεστεί στις 14 Αυγούστου της ίδιας χρονιάς.
1957 Γεννιέται στο Νιού Τζέρσευ, ο Νίκος Γκάλης, ο κορυφαίος έλληνας καλαθοσφαιριστής. Η Διεθνής Ομοσπονδία Καλαθοσφαίρισης (FIBA) τον έχει αναγνωρίσει ως τον μεγαλύτερο Ευρωπαίο σκόρερ όλων των εποχών χάρη στους 24.721 πόντους και του μέσου όρου 32,8 πόντων ανά αγώνα της επαγγελματικής του καριέρας. Το 2007 έγινε ο πρώτος Έλληνας καλαθοσφαιριστής που εντάχθηκε στο Hall of Fame της FIBA και το 2017 στο Naismith Memorial Basketball Hall of Fame, περνώντας έτσι στο «πάνθεον» του παγκοσμίου μπάσκετ.

1957 Πεθαίνει ο Τζουζέπε Τομάσι Ντι Λαμπεντούζα, ιταλός ευγενής και συγγραφέας του «Γατόπαρδου», που μετέφερε επιτυχημένα στον κινηματογράφο ο Λουκίνο Βισκόντι. (Γεν. 23/12/1896)
1974 Γεννήθηκε ο Αμερικανός αθλητής του στίβου, Μόρις Γκριν.
1974 Πνιγμένη στο αίμα του εγκλήματος στην Κύπρο, η χούντα της Αθήνας καταρρέει. Σε σύσκεψη με τη συμμετοχή και πολιτικών, αποφασίζεται να κληθεί από το Παρίσι ο Κωνσταντίνος Καραμανλής. Στην Κύπρο, παραιτείται από την προεδρία ο διορισμένος Νίκος Σαμψών και τη θέση του παίρνει ο Γλαύκος Κληρίδης.

Στο τελευταίο τέταρτο του 20ου Αιώνα

1982 Πεθαίνει ο Βικ Μόρροου, Αμερικανός ηθοποιός, γνωστός από την πολεμική σειρά Μάχη, στα γυρίσματα ταινίας, μαζί με δύο ανήλικα παιδιά. Θεωρείται ένα από τα πιο τραγικά ατυχήματα που έγιναν ποτέ στην ιστορία, σε κινηματογραφικά πλατώ.
1984 Η Vanessa Williams, η πρώτη Αφροαμερικανίδα Mις Αμερική (στέψη 17/9/1983), παραιτείται λόγω ενός σκανδάλου, σύμφωνα με το οποίο το περιοδικό Penthouse, θα δημοσίευε γυμνές φωτογραφίες της. H Williams αμέσως μετά, ακολούθησε πετυχημένη καριέρα ως τραγουδίστρια και ηθοποιός.
1986 Στο Λονδίνο, ο πρίγκιπας Άντριου, δούκας του Γιορκ, παντρεύεται τη Σάρα Φέργκιουσον στο αββαείο του Γουέστμινστερ.
1992 Αρχίζει στο Βόλο η δίκη για το θάνατο του καθηγητή Νίκου Τεμπονέρα, ο οποίος δολοφονήθηκε στις μαθητικές εξεγέρσεις στην Πάτρα. Κύριος κατηγορούμενος ο Γιάννης Καλαμπόκας.
1993 Πεθαίνει ο ηθοποιός Γιάννης Αργύρης. Ανήκει στην κατηγορία ηθοποιών που τους θυμόμαστε σε δεύτερους ρόλους, αλλά πρώτους σε ποιότητα και προσφορά. Ερμήνευσε με μεγάλη επιτυχία “κακούς” χαρακτήρες σε κοινωνικά δράματα, με την ερμηνεία του στην ταινία «Ορατότης Μηδέν» να ξεχωρίζει.
1996 Πεθαίνει η Αλίκη Βουγιουκλάκη, Ελληνίδα ηθοποιός του κινηματογράφου και του θεάτρου και θεατρική επιχειρηματίας, που φοίτησε στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου. Η Αλίκη έκανε το ντεμπούτο της στο θέατρο το 1953 με το έργο Κατά Φαντασίαν Ασθενής του Μολιέρου. Τον επόμενο χρόνο πραγματοποίησε το κινηματογραφικό της ντεμπούτο με την ταινία Το Ποντικάκι. Ακολούθησαν 41 κινηματογραφικές ταινίες συμπεριλαμβανομένης και της τουρκικής διασκευής της ταινίας «Χτυποκάρδια στο θρανίο» με τον τουρκικό τίτλο «Siralardaki Heyecanlar» (1963), οι περισσότερες των οποίων έγιναν τεράστιες εισπρακτικές επιτυχίες και κατάφεραν να εκτινάξουν την καριέρα της στα ύψη και να της δοθεί ο χαρακτηρισμός «Εθνική Σταρ». Το 1960, της απονεμήθηκε το Βραβείο ερμηνείας Α΄ Γυναικείου ρόλου στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης του 1960 για την ερμηνεία της στην κινηματογραφική ταινία Μανταλένα, σε σκηνοθεσία Ντίνου Δημόπουλου.

Στον 21ο Αιώνα

2003 Πεθαίνει η ηθοποιός Υβόν Σανσόν, γνωστή από την εμφάνισή της στο πλευρό του Δημήτρη Χορν στην ταινία Μια ζωή την έχουμε (1958). Το πραγματικό της όνομα ήταν Φωτεινή Σαπουντζάκη.

2011 Πεθαίνει σε ηλικία 27 ετών η Έιμυ Γουάινχαουζ, ταλαντούχος Βρεττανίδα συνθέτρια και τραγουδίστρια.
2012 Πεθαίνει η Σάλι Ράιντ, φυσικός και αστροναύτισσα, η πρώτη Αμερικανίδα που ταξίδεψε στο διάστημα. (Γεν. 26/5/1951)

Δείτε τις καθημερινές ιστορικές αναδρομές του pluralismos.gr

Sources/Πηγές: Αρχείο της ΕΡΤ, ΕΡΤ, Τηλεοπτικός Σταθμός της Βουλής των Ελλήνων, pluralismos.gr, Κανάλι 6, Σαν Σήμερα, mini.press, ThePressRoom, DW Ελληνικά, StarTvGreece, CNBC, Bloomberg και Ασοσιέιτεντ Πρες