Πολύ ωραία και πολύ σωστά όλα αυτά που γράφονται για τις Πανελλήνιες αυτές τις μέρες με σκοπό την παραμυθία και την ενθάρρυνση των νέων παιδιών που έδιναν εξετάσεις. Τα όνειρα είναι τόσα όσα και οι άνθρωποι, κανείς δεν μπορεί να υποδείξει στον άλλον τι να θέλει από τη ζωή του.

Εγώ μια ζωή ενθαρρύνω το διάβασμα, την προσπάθεια, τη σκληρή δουλειά, την αισιοδοξία. Γνωρίζω από τον ίδιο μου τον εαυτό και από δεκάδες άλλους ανθρώπους που ξέρω προσωπικά ότι κάθε μέρα, κάθε στιγμή μπορείς να κάνεις την υπέρβαση, να γκρεμίσεις τα όρια που σου θέτουν οι άλλοι και να πραγματοποιήσεις τα όνειρά σου, αρκεί να πιστέψεις ότι όλα μπορείς να τα καταφέρεις με την προσήλωση στον στόχο σου και την ανάλογη προσπάθεια.

Υπάρχουν όμως και εκείνα τα παιδιά, που είχαν όλες τις προϋποθέσεις, όλα τα απαραίτητα μέσα, όλη τη στήριξη, αλλά επέλεξαν να τα χαραμίσουν, χωρίς να έχουν κανένα εναλλακτικό σχέδιο, καμία εναλλακτική θέαση της ζωής, εκτός από την εφήμερη και μη ρεαλιστική πεποίθηση ότι με μηδαμινή προσπάθεια η ζωή θα τους χαριστεί γιατί είναι πιο «μάγκες» και πιο «ξύπνιοι» από τους υπόλοιπους. Γνωρίζω τέτοιους αρκετούς.

Είναι αυτοί που, μεγάλοι πλέον, δεν κατάφεραν τίποτα αξιόλογο στη ζωή τους, έμειναν στάσιμοι σε μια μίζερη κατάσταση από την οποία δύσκολα πια μπορούν να ξεφύγουν και μισούν τους πάντες και τα πάντα. Αλλά ακόμη και τώρα, ανίκανοι να αντιμετωπίσουν την πραγματικότητα κατάματα, διατυμπανίζουν ότι η μόρφωση είναι ανούσια και άχρηστη, η γνώση υποκειμενική, η φιλοδοξία κακή κι εγωιστική, όλοι οι άλλοι που ζουν καλύτερα από αυτούς είναι βολεμένοι και συμφεροντολόγοι, ενώ για τη δική τους κατάντια φταίει το σύστημα, το περιβάλλον, η κοινωνία, ενίοτε οι γονείς και η οικογένειά τους (άσχετα αν εκείνοι προσπαθούσαν μάταια να τους προειδοποιήσουν εγκαίρως).

Ας ενθαρρύνουμε λοιπόν τα παιδιά μας να θέτουν στόχους, ας επιβραβεύουμε την προσπάθεια, ας δεχόμαστε με επιείκεια την αποτυχία που ακολουθεί την προσπάθεια. Όλα αυτά στην ουσία δεν αφορούν τις Πανελλήνιες συγκεκριμένα, αλλά ένα state of mind, έναν τρόπο ζωής γενικότερο που μπορείς να τον μάθεις από μικρός.

Από την άλλη, η διαρκής τεμπελιά, κυρίως η πνευματική, ο ωχαδερφισμός και η αυτο-θυματοποίηση, που κάποιες φορές μπορεί να πάρουν τη θέση της εύλογης αρχικής απογοήτευσης, μπορούν εξίσου να σε γραπώσουν και να μην σε εγκαταλείψουν ποτέ. Αυτήν τη συμβουλή-προειδοποίηση θα έδινα φέτος στα παιδιά που έδωσαν Πανελλήνιες, ανεξαρτήτως του αποτελέσματος.

Μην απογοητευτείτε τόσο ώστε να εγκλωβιστείτε σε μια αέναη κατάσταση αυτο-θυματοποίησης που μόνο παραγωγική δεν θα είναι για την υπόλοιπη ζωή σας.

Κάθε μέρα είναι μια καινούρια ευκαιρία.