Ιστοριες της 23ης Μαιου :
Μικρή ιστορική αναδρομή σε σημαντικά γεγονότα που σημάδεψαν την συγκεκριμένη μέρα στο σχετικά πρόσφατο παρελθόν
Παρακολουθήστε τον pluralismos.gr και τις καθημερινά προγραμματισμένες ιστορικές αναδρομές του…και ανατρέξτε στο αρχείο του
Παρακάτω τα άπαντα
τα άπαντα
Πριν τον 19ο Αιώνα
1430 Οι Βουργουνδοί συλλαμβάνουν την Ζαν ντ’ Αρκ και αργότερα την παραδίδουν στους Άγγλους.
1498 εκτελέστηκε με διαταγή του Πάπα Αλέξανδρου VI ο Τζιρόλαμο Σαβοναρόλα, ιταλός ιερωμένος, πολέμιος της Αναγέννησης και δικτάτορας της Φλωρεντίας.
1618 Αρχίζει ο 30ετής πόλεμος, όταν στην Πράγα, οι προτεστάντες ηγέτες πετούν από το παράθυρο τους καθολικούς απεσταλμένους της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Το γεγονός έχει καταγραφεί στην ιστορία ως «Η εκπαραθύρωση της Πράγας».
1707 Γεννιέται ο Σουηδός βοτανολόγος Καρλ Φον Λίνε, «πατέρας» της σύγχρονης βοτανολογίας και εφευρέτης του συστήματος ταξινόμησης φυτών και ζώων.
1785 Σε επιστολή του, ο Βενιαμίν Φραγκλίνος, περιγράφει την τελευταία του ανακάλυψη, τα γυαλιά διπλής εστίασης, για πρεσβυωπία και για μυωπία.
1788 Η Νότια Καρολίνα γίνεται η 8η Πολιτεία, που επικυρώνει το Σύνταγμα των Ηνωμένων Πολιτειών.
Στον 19ο Αιώνα
1868 Πεθαίνει ο Ιωάννης (Γενναίος) Κολοκοτρώνης, γιος του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, στρατιωτικός και πολιτικός, που διετέλεσε και πρωθυπουργός (26/5/1862 – 11/10/1862).
1873 Η πρώτη καρτ-ποστάλ αποστέλλεται από το Σαν Φρανσίσκο των ΗΠΑ.
1875 Ιδρύεται το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας (SPD).
1878 Η Κύπρος προσαρτάται στην Αγγλία. Υπογράφεται η μυστική αγγλοτουρκική συμφωνία της 23ης Μαΐου 1878 (παλαιό ημερολόγιο), βάσει της οποίας η σουλτανική κυβέρνηση επιτρέπει στη Μεγάλη Βρετανία να αναλάβει, αντί συμβολικού ενοικίου (92.687 λιρών στερλινών κατ’ έτος), τη διοίκηση και κατοχή της Κύπρου.
Στο πρώτο τέταρτο του 20ο Αιώνα
1900 Ξεκινά τη λειτουργία του το ειδησεογραφικό πρακτορείο Associated Press.
1906 Πεθαίνει ο σπουδαίος Νορβηγός συγγραφέας Ερρίκος Ίψεν, πρωτοπόρος της Ευρωπαικής δραματουργίας.
1911 Ψηφίζεται το νέο Σύνταγμα της Ελλάδας, με πρωτοβουλία της κυβέρνησης του Ελευθερίου Βενιζέλου.
1912 Η Γερμανία ναυπηγεί το μεγαλύτερο πλοίο στον κόσμο, το Ιμπερατόρ, 50.000 τόνων, που δρομολογείται στη γραμμή Αμβούργο-Αμερική.
1917 Γεννιέται ο Έντουαρντ Λόρεντζ, αμερικανός μετεωρολόγος, που ανέπτυξε τη «θεωρία του χάους» και εισήγαγε τον όρο «το σύνδρομο της πεταλούδας». (Θαν. 16/4/2008)
1923 Στο Βέλγιο, ιδρύεται ο εθνικός αερομεταφορέας Sabena.
1925 Γεννιέται η Ζωρζ Σαρρή, Ελληνίδα συγγραφέας και λογοτέχνης.
Συμπληρώνονται φέτος 100 χρόνια από τη γέννηση της ηθοποιού και συγγραφέως Ζωρζ Σαρή, η οποία γεννήθηκε #ΣανΣήμερα στις 23 Μαΐου του 1923. Από μικρή ηλικία αγάπησε το θέατρο και σπούδασε υποκριτική στη Δραματική Σχολή του Δημήτρη Ροντήρη. Παράλληλα, συμμετείχε στην Αντίσταση και στην ΕΠΟΝ κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Εργάστηκε ως ηθοποιός σε ταινίες και τηλεοπτικές σειρές. Στη δημόσια τηλεόραση συμμετείχε στις σειρές: ''Απόμαχοι'' (1982),''Φανή'' (1989), κ.ά. Εκτός από την ενασχόλησή της με την υποκριτική η Ζωρζ Σαρή ασχολήθηκε και με την συγγραφή παιδικών και εφηβικών βιβλίων. Από τα έργα της ξεχωρίζουν το βιβλίο ''Ε.Π.'' (Ενωμένες Πάντα) το οποίο βασίζεται στις αναμνήσεις από τα παιδικά της χρόνια. Ακόμη, από τα βιβλία της ξεχωρίζουν τα εξής: ''Όταν ο ήλιος…'' (1969), ''Τα γενέθλια'' (1977) και ''Ο θησαυρός της Βαγίας'' (1969) το οποίο μεταφέρθηκε και στην τηλεόραση από την ΕΡΤ το 1984. Όλα τα επεισόδια της σειράς είναι ψηφιοποιημένα και διαθέσιμα στο ERTFLIX στον ακόλουθο σύνδεσμο: https://www.ertflix.gr/series/ser.129136-o-thysayros-tis-vagias
Το Αρχείο της ΕΡΤ παρουσιάζει ένα επεισόδιο της σειράς ''Αντ' Αυτού'' παραγωγής 2000, στο οποίο η συγγραφέας Άλκη Ζέη μιλά για τη μακρόχρονη φιλία της με τη Ζωρζ Σαρή. Στο απόσπασμα η Άλκη Ζέη θυμάται την πρώτη εντύπωση που της έκανε η Ζωρζ Σαρή όταν τη γνώρισε στο σχολείο. Ακόμη, περιγράφει την αγάπη της Ζωρζ Σαρή για το θέατρο και την ενασχόληση και των δύο με την συγγραφή παιδικών και εφηβικών βιβλίων. Ειδικότερα, μιλά για το πως η Ζωρζ Σαρή έγραψε το πρώτο της βιβλίο ''Ο θησαυρός της Βαγίας'' αλλά και το γεγονός πως και οι δύο έγραψαν βιβλία με τις αναμνήσεις τους από την Αντίσταση και την Κατοχή.
Δείτε όλο το αφιέρωμα εδώ: https://www.ert.gr/ert-arxeio/zorz-sari-23-ma-oy-1923/
#ΖωρζΣαρή #100χρόνιαΖωρζΣαρή #ΕΡΤΑρχείο_Πολιτισμός #ΕΡΤΑρχείο_Λογοτεχνία
#Arxeio #afierwmata #αφιερώματα #ERTarchive_videoΔημοσιεύτηκε από ΕΡΤ Αρχείο στις Πέμπτη, 18 Μαΐου 2023
Στο δεύτερο τέταρτο του 20ο Αιώνα
1929 Eξαπλώνεται με τρομακτικούς ρυθμούς η λέπρα στην Αθήνα.
1934 Σκοτώθηκαν σε μπλόκο της αστυνομίας στη Λουιζιάνα των ΗΠΑ, το διάσημο ζευγάρι παρανόμων, Μπόνι (Πάρκερ) και Κλάιντ (Μπάροου).
1942 Πέθανε σε ηλικία 56 ετών ο Μικρασιάτης μαντολινίστας και συνθέτης ρεμπέτικων τραγουδιών Παναγιώτης Τούντας.
Παναγιώτης Τούντας – 23 Μαΐου 1942
Απόσπασμα από την εκπομπή «Οι παλιοί μας φίλοι», στο οποίο ο Κώστας Ρούκουνας, ερμηνεύει το τραγούδι του Παναγιώτη Τούντα «Το κουκλί της Κοκκινιάς», θυμάται την πρώτη τους συνάντηση και μιλά στον Γιώργο Παπαστεφάνου για τη συνεργασία τους, αλλά και τις δυσκολίες που υπήρχαν τότε προκειμένου να ηχογραφηθούν τα τραγούδια. Αφιέρωμα του Αρχείου της ΕΡΤ για τα 80 χρόνια από το θάνατο του συνθέτη της Σμυρναίικης Σχολής Παναγιώτη Τούντα, στις 23 Μαΐου 1942. Δείτε ολόκληρο το αφιέρωμα εδώ: https://archive.ert.gr
#ΕΡΤΑρχείο_Μουσική
#Arxeio #afierwmata #αφιερώματα #ERTarchive_videoΔημοσιεύτηκε από ΕΡΤ Αρχείο στις Παρασκευή, 20 Μαΐου 2022
1943 Γεννήθηκε η τραγουδίστρια, Βίκυ Μοσχολιού.
1945 Με την υπ’ αριθμ. 344 απόφασή του, το Ειδικό Δικαστήριο Δοσιλόγων Ιωαννίνων καταδικάζει ερήμην σε θάνατο 1930 Τσάμηδες, που βαρύνονταν με εγκλήματα πολέμου, κατά τη διάρκεια της Κατοχής.
Μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο
1945 O ναζιστής Heinrich Himmler, o δημιουργός της εξόντωσης των Ευρωπαίων Εβραίων στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, αρχηγός των SS, αυτοκτονεί με κάψουλα υδροκυανίου. Την προηγουμένη ημέρα είχε συλληφθεί από τους Βρετανούς συμμάχους.
1949 Ιδρύεται η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας (Δυτική Γερμανία) στις τρεις ζώνες κατοχής των δυτικών δυνάμεων (αμερικανική, βρετανική και γαλλική).
1951 Γεννιέται ο Αντώνης Σαμαράς, έλληνας πολιτικός, πρώην πρωθυπουργός (2012-2015) και πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας (2009-2015).
1951 Γεννήθηκε ο ρώσος παγκόσμιος πρωταθλητής στο σκάκι, Ανατόλι Καρπόφ.
1955 Ιδρύεται το Υπουργείο Βορείου Ελλάδος, μετέπειτα Μακεδονίας – Θράκης. Πρώτος υπουργός αναλαμβάνει ο Στρατηγός Κοσμάς. Θα καταργηθεί από την κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου το 2009 και θα επανιδρυθεί το 2012 επί κυβέρνησης Σαμαρά.
1958 Ο Μάο τσε Τουνγκ ανακοινώνει ότι, η Κίνα αφήνει πίσω της την αγροτική οικονομία για να βαδίσει προς την εκβιομηχάνιση.
1960 Πεθαίνει ο Γάλλος χημικός Ζορζ Κλοντ, που ανακάλυψε τον φωτισμό neon.
1961 Αρχίζει στην Θεσσαλονίκη η δίκη 10 ατόμων για κατασκοπεία υπέρ της Βουλγαρίας.
1962 Αρχίζει η κατασκευή του υπόγειου σιδηρόδρομου στο Κεμπέκ του Καναδά.
Στο τελευταίο τέταρτο του 20ο Αιώνα
1986 Η Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΚΥΠ) αποστρατιωτικοποιείται και μετονομάζεται σε Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ).
1992 Σκοτώνεται από τη Σικελική μαφία, τη γνωστή Cosa Nostra, ο Ιταλός δικαστής που την κυνήγησε, Giovanni Falcone. Η μαφία είχε τοποθετήσει εκρηκτικά σε αυτοκινητόδρομο προς το αεροδρόμιο του Παλέρμο, απ΄όπου πέρασε το αυτοκίνητο του Falcone. Σκοτώθηκε επίσης και η σύζυγός του κατά την ανατίναξη. Προς τιμήν του δικαστή, που τόλμησε και τα έβαλε με τη μαφία, έχει ανεγερθεί μνημείο στο σημείο που σκοτώθηκε.
1993 || Ρωσία 1-1 Ελλάδα (Προκριματικά Μουντιάλ)
Στον 21ο Αιώνα
2003 Ο 25χρονος Νεπαλέζος Πέμπα Ντόρζι Σέρπα ανεβαίνει σε χρόνο ρεκόρ στην κορυφή του Έβερεστ, σε 12 ώρες και 45 λεπτά.
2006 Αερομαχία στο Αιγαίο. Ένα τουρκικό κι ένα ελληνικό F-16 συγκρούονται κατά τη διάρκεια εμπλοκής πάνω από την Κάρπαθο, με αποτέλεσμα να καταπέσουν αμφότερα στη θάλασσα. Σώος ανασύρεται ο τούρκος πιλότος, νεκρός ο σμηναγός Κωνσταντίνος Ηλιάκης.
2013 Πέθανε ο Ζορζ Μουστακί, ελληνογάλλος τραγουδοποιός. (Γεν. 3/5/1934)
2014 Πεθαίνει ο Παναγιώτης Ποικιλίδης. Σπουδαίος αθλητής, πρωταθλητής της ελληνορωμαϊκής πάλης στα υπερβαρέα, ο Παναγιώτης Ποικιλίδης συμμετείχε σε τρεις Ολυμπιακούς Αγώνες. Το 1984 στο Λος Αντζελες ήταν τέταρτος, το 1992 στη Βαρκελώνη όγδοος στα βαρέα και το 1996 στην Ατλάντα ήταν πέμπτος Ολυμπιονίκης στα 130κ. Ποτέ δεν ξέχασε ότι το 1984 έχασε το ολυμπιακό μετάλλιο στις λεπτομέρειες, αν και ήταν ο μόνος που κέρδισε το χρυσό Ολυμπιονίκη της κατηγορίας του!
2015 Πεθαίνει ο Τζων Φορμπς Νας, Αμερικανός μαθηματικός και βραβευμένος με το Νόμπελ των Οικονομικών το 1994.
2017 Πεθαίνει ο Ρότζερ Μουρ. Όταν σήκωνε το φρύδι του ήξερες ότι ο Άγιος ή ο James Bond είχαν εντυπωσιαστεί. Προσέδωσε και στους δύο ήρωες ιδιαίτερα χαρακτηριστικά βγαλμένα από την δικιά του αριστοκρατική εμφάνιση αλλά και συμπεριφορά
Δείτε τις καθημερινές ιστορικές αναδρομές του pluralismos.gr
Sources/Πηγές: Αρχείο της ΕΡΤ, ΕΡΤ, Τηλεοπτικός Σταθμός της Βουλής των Ελλήνων, pluralismos.gr, Κανάλι 6, Σαν Σήμερα, mini.press, ThePressRoom, DW Ελληνικά, StarTvGreece, CNBC, Bloomberg και Ασοσιέιτεντ Πρες